نفی وجود یا دلیلیت بعضی از انواع و تعینات موضوع نیز میتواند تبعاً جزء مسائل علم شمرده شود؛ چون نفی کردن در مواردی که توهم جدّی شده از تعینات موضوع باشد یا شبهة دلیلیت آن وجود دارد، امری لازم است و باید از آن بحث شود.
خداوند متعال برای انسان ابزار فهم و درک، ازجمله عقل قرار داده است که با آن، جهان اطراف خود را درک کند و به امور گوناگون علم پیدا کند و این تفاوت عقل بین انسان و حیوان، غوغاست. این خاصیت مربوط به اصل ظرفیت وجودی انسان است.
غضبناک شدن دربرابر فاسقان و بدکاران از ویژگیهای مطلوب و پسندیدۀ انسان مؤمن و متّقی است و انسان برای هر گناهی که صادر میشود باید غضبناک شود؛ چون انسان مؤمنی که غیرت دینی دارد نمیتواند ببیند خداوند متعال مورد عصیان قرار میگیرد و او بیتفاوت باشد.