دروس خارج اصول
مقدمات علم اصول (جلسه ۱۰)
فرق فقه و اصول قابل اشتباه نیست، به این بیان که: در اصول به دنبال پیدا کردن حجتها هستیم و در فقه حجتهای پیدا شده را تطبیق میکنیم. پس «تحصیل حجت» در فقه و اصول اشتراک لفظی بوده و همین موجب اشتباه شده است؛ در اصول، تحصیل اصل حجیت است ولی در فقه تحصیل حجت معلومه نسبت به موارد خاصه است که فرق بین ایندو واضح است.
مقدمات علم اصول (جلسه ۹)
بعض مباحث علم اصول، نه در طریق استنباط حکم شرعی واقع میشود و نه حتی خودش حکم شرعی است، بلکه صرف تعذیر یا تنجیز را میرساند؛ یعنی اگر مکلف طبق آن عمل کرد و فیالواقع حکم بر خلاف آن بود معذور است و اگر طبق آن عمل نکرد و فیالواقع حکم مطابق آن بود مؤاخذ است. اما اینکه فیالواقع حکمی هست یا نه، متعرض نیست.
مقدمات علم اصول (جلسه ۸)
مشهور اصولیون از قدیم، علم اصول را اینچنین تعریف کردهاند: «علم الاصول هو العلم بالقواعد الممهَّدة لاستنباط الاحکام الشرعیة الفرعیة». این تعریف متعارف و رسمی از علم اصول، توسط خیلی از بزرگان علم اصول مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. از جمله مرحوم نائینی، محقق عراقی و بعضی از اساطین دیگر، اشکالاتی بر آن وارد کردهاند.
مقدمات علم اصول (جلسه ۷)
اصطلاح «کلی» در باب برهان، با «کلی» در بحث منطق صوری و باب قیاس فرق دارد. کلی در باب قیاس یعنی همة افراد را شامل میشود، ولی کلی باب برهان معنای وسیعتری دارد، اگرچه معنای باب قیاس را هم باید داشته باشد. کلی در باب برهان یعنی قابل صدق بر کثیرین است و به این دلیل، همة افراد را شامل میشود؛ در مقابل جزئی که قابل صدق بر کثیرین نیست.
مقدمات علم اصول (جلسه ۶)
علامه طباطبایی: در علوم برهانی باید از عوارض ذاتیه بحث شود، نه از عوارض غریب. سپس میفرمایند: قیاسهایی که در علوم برهانی وجود دارد باید منتج یقین باشد، پس باید مقدمات آنها هم یقینی باشد و اگر مقدمات یقینی نباشد معلوم است که به یقین نمیرسیم؛ چون نتیجه تابع اخس مقدمات است و اگر یکی از مقدمات، غیر یقینی بود دیگر نتیجه یقینی نمیشود.
جلسات ماه رمضان 1444 قمری
جلسه ۳۰، رمضان ۱۴۴۴ قمری، صدا و سیمای مرکز یزد
اگر کسی بر مصیبت صبر کند، این صبرِ بر مصیبت پاسخی کوبنده به آن کسی است که میخواهد در آن مصیبت او را سرزنش کند. این صبر بر مصیبت و پاسخ کوبنده، هم درمورد زینب کبری علیها السّلام و هم درمورد امام سجّاد علیه السّلام صادق است.
جلسه ۲۹، رمضان ۱۴۴۴ قمری، صدا و سیمای مرکز یزد
چرا بعضی افراد در مشکلات و مصیبتها دیگران را شماتت میکنند؟! چهبسا مهمترین نکتهاش این باشد که ناآگاهاند و فکر میکنند بلاها و مصیبتهایی که بر افراد وارد میشود، همه ناشی از اعمال بد آنهاست.
جلسه ۲۸، رمضان ۱۴۴۴ قمری، صدا و سیمای مرکز یزد
امیرالمؤمنین (ع) نیز در وصیّتنامهٔ مکتوب خود، پس از سفارش به رعایت حقّ همسایه میفرمایند: پیامبر (ص) آنقدر دربارهٔ همسایه سفارش میفرمودند که ما گمان کردیم بناست برای همسایه ارث قرار دهند! ببینید چقدر حقّ همسایه مهمّ است!
جلسه ۲۷، رمضان ۱۴۴۴ قمری، صدا و سیمای مرکز یزد
یکی از مسائلی که مورد غفلت جامعهٔ اسلامی خصوصاً در این زمانها است، سفارش و تأکید قرآن کریم بر حقّ همسایه است که بعد از سفارش به پدر و مادر، نزدیکان، ایتام و مساکین درمورد همسایه و همنشین سفارش فرموده است.
جلسه ۲۶، رمضان ۱۴۴۴ قمری، صدا و سیمای مرکز یزد
یکی از کارهایی که موجب ذلّت مؤمن میشود، این است که بگوید: هرچه دربارهٔ من بگویند، من راضی هستم! هیچکس حق ندارد چنین بگوید و اگرهم گفت، دیگران حق ندارند او را خوار و ذلیل کنند.
دروس اخلاق
روش صحیح تربیت فرزند از دیدگاه امیرالمؤمنین (ع)
اصل این است که ابتدا کتاب خدا و احکام اسلام به فرزندان آموزش داده شود. ضمن اینکه مانعی ندارد انسان از جهات دیگر، چیزهای دیگری نیز به فرزندش بیاموزد؛ ولی از حیث معرفت، آنچه هر مسلمانی باید آن را یاد بگیرد، کتاب خدا و احکام الهی است.
توجه به تاریخ و سیره اهل بیت (ع) در رفتارها و برخورد با ابتلائات
یکی از موضوعات مهمّی که لازم است مؤمنان به آن توجّه کنند، تاریخ و سیرۀ ائمّه علیهم السّلام در رفتارهای شخصی، رفتار با دوستان، رفتار با انواع دشمنان و نیز در برخورد با ابتلائات گوناگون است.
دقت در تاریخ گذشتگان و پندآموزی از آن
ای پسرکم! من گرچه عمر کسانی که قبل از من بودند را نداشتم و چنین عمری نکردم؛ ولی آنچنان در آثار و اعمال پیشینیان فکر و نظر کردم که مانند یکی از آنها شدهام.
نتیجه درخشان استفاده از تجارب و زحمات گذشتگان
حضرت میفرمایند: آن تجاربی که ما به دنبال آن بودیم و باید با تلاش و کوشش آن را بهدست میآوردیم، اکنون خودش بهسوی تو آمده و بهراحتی در اختیار تو قرار گرفته است! درنتیجه با انتقال تجارب به تو، تو هم مثل ما تجربهگر شدی و دیگر لازم نیست دوباره تجربه کنی.
اهمیت استفاده از تجارب دیگران و اقسام آن
قانون عقلایی آن است که ما از تجارب دیگران استفاده کنیم و همانطورکه اگر کسی با دیگران مشورت کند در عقولشان شریک است، کسی هم که از صاحبان تجربه و اهل علم استفاده کند، شریک آنان در حاصل زحماتشان میشود.
پیامها
پیام به مناسبت چهل و چهارمین سال پیروزی انقلاب اسلامی
راهپیمایی پرشکوه مردم سراسر کشور در ۲۲ بهمن، سالروز پیروزی انقلاب اسلامی، حمایت از اسلام و انزجار از بدخواهان چپاولگر است و حضور یکایک افراد ملت میتواند هر یک پرچمی برافراشته در برابر دشمنان متجاوز کینهتوز بوده و مانع طمعورزیهای بدخواهانهٔ بیشتر آنها باشد و اداء دِینی به شهدا و امام راحل (ره ) است.
پیام تسلیت آیت الله مدرسی در پی درگذشت دکتر عباس شیبانی
خدمات خاصّ و عامّ آن مرحوم پیش و پس از پیروزی انقلاب اسلامی تحسین برانگیز است، خصوصاً استقلال و استقامت در رأی در عین کجرویهای برخی از دوستان و همراهان قدیمش.
پیام آیت الله مدرّسی در پی حادثۀ تروریستی در حرم شاهچراغ
بخشی از پیام آیت الله مدرّسی یزدی: اکنون دیگر کُند ذهنترین افراد باید متوجّه شده باشند که سلسله آشوبها، اغتشاشات، خرابکاریها و جنایات اخیر، تصمیمهای دشمنان کینهتوز بشریت و بدخواهان ملّت بزرگ و مسلمان ایران است که با به مزدوریگرفتن تعدادی محدود و فریفتن تعدادی دیگر، در صدد نابودی ملّت و کشور ایران میباشند.