دروس خارج اصول
علائم حقیقت و مجاز (جلسه ۷۹)
بعضی از جمله مرحوم علامه در نهایة الحکمة گفتهاند حمل در مثل «الانسان ناطقٌ» یا «الانسان حیوانٌ» حمل شایع صناعی نیست، بلکه حمل اوّلی ذاتی است؛ زیرا اگر مفهوم انسان را باز کنیم، حیوان و ناطق در آن هست و ...
علائم حقیقت و مجاز (جلسه ۷۸)
در ابتدای بحث علائم حقیقت و مجاز گفتیم که گاهی ما فیالجمله معنای چیزی را میدانیم، اما حدود آن را نمیدانیم و میخواهیم این حدود را از طریق تبادر و ... بهدست آوریم. در مورد صحت حمل اولی نیز میگوییم ...
علائم حقیقت و مجاز (جلسه ۷۷)
بسیاری از اعلام تذکر دادهاند که تبادر معنایی از لفظ، فقط نشان میدهد در همین زمانی که این معنا متبادر شده است لفظ در این معنا حقیقت است و به وضع تعیینی یا تعینی ولو به واسطة وضع جدید، این معنا را واجد است. اما تبادر ...
علائم حقیقت و مجاز (جلسه ۷۶)
مراد از تبادر آن است که لفظ مورد توجّه قرار گیرد و دقّت شود که از حاقّ خود لفظ، بدون آنکه قرینهای یا هر خصوصیت خارجی دیگری دخیل باشد، چه معنایی به ذهن انسباق پیدا میکند. همان معنای منسبق به ذهن، معنای حقیقی است.
استعمال حقیقی و مجازی (جلسه ۷۵)
دلالت تصدیقی یا دلالت جدّی حتماً باید همراه اراده باشد؛ چون اصلاً معنای دلالت جدّی این است که متکلم معنا را جدّاً اراده کرده است. لذا اگر اراده نباشد، اصلاً دلالت جدّی معنا ندارد. به بیان دیگر، در خود دلالت جدّی و تعریف آن نهفته است ...
جلسات ماه رمضان 1445 قمری
جلسه ۷، رمضان ۱۴۴۵ قمری، صدا و سیمای مرکز یزد
نیازمندی انسان به خدا، هرچند ازلحاظ تعقّل و فهم ممکن است بهراحتی درک شود، امّا برای اینکه در جان انسان نهادینه شود و جزء وجود انسان گردد که در تلاطم روزگار باقی بماند و در فراز و نشیبها زایل نشود، نیاز به اموری نفسانی دارد.
جلسه ۶، رمضان ۱۴۴۵ قمری، صدا و سیمای مرکز یزد
این دعاها انسان را هم تربیت عقلانی میکند و هم تربیت عاطفی و احساسی. عقل انسان با این دعاها قانع و شکوفا میشود و اوج میگیرد و خیلی از چیزهایی را که بدون دعا نمیفهمد، به برکت این دعاها میفهمد.
جلسه ۵، رمضان ۱۴۴۵ قمری، صدا و سیمای مرکز یزد
کسی که در ماه رمضان یک آیه از قرآن بخواند، مثل کسی است که در دیگر ماهها از اوّل تا آخر قرآن را خوانده باشد! این بهخاطر این دورهٔ تربیتی خاصّ است. یکی از ارکان این دورهٔ تربیتی آموزش است و قرآن کتاب آموزش و کتاب علم است.
جلسه ۴، رمضان ۱۴۴۵ قمری، صدا و سیمای مرکز یزد
گفتیم خداوند متعال ماه رمضان را بهعنوان یک دورۀ آموزشی تربیتی در سال قرار داده است تا بندگانش در این ماه گذشتهها را جبران کنند و برای این ماه و ماههای آینده ـ حدّاقل تا ماه رمضان بعد و چهبسا برای همهٔ عمر ـ آمادگی پیدا کرده و نیرو کسب نمایند.
جلسه ۳، رمضان ۱۴۴۵ قمری، صدا و سیمای مرکز یزد
استفادۀ کامل از برکات ماه رمضان مختصّ امّت اسلامی است. البتّه دیگران نیز چهبسا بتوانند بهرههایی از ماه رمضان ببرند؛ چنانکه بنابر بعضی روایات، روزهٔ ماه رمضان بر پیامبران گذشته نیز واجب بوده است.
دروس اخلاق
عجب و خودپسندی، آفت درست اندیشی و خردورزی
اعجاب و خودپسندی یکی از بدترین آفاتی است که انسان ممکن است به آن مبتلا شود. وقتی انسان خودپسند میشود، عیوب خود را نمیبیند، در مسیر کمال خود متوقّف میشود، از دیگران طلبکار میشود و حاضر نیست از مشاورۀ دیگران بهره ببرد.
آنچه را دوست ندارى به تو گویند، مگو!
از دستورات مهمّ این است که: آنچه دوست نداری به تو گفته شود، به دیگران نگو؛ یعنی آنچه از دیگران ناپسند میداری که به تو بگویند یا با تو رفتار کنند، خودت نیز نسبت به آنان انجام نده.
آنچه را نمی دانی نگو
انسان نباید چیزی را که نمیداند بگوید، علاوه بر اینکه روایات متعدّدی در نهی آن وجود دارد که بعضی از آنها چهبسا نسبت به امور غیر شرعی هم اطلاق داشته باشد، یک وجه اعتباری هم موجود است که در بحث «قول به غیر علم» بیان شده است.
خودت را میزان بین خود و دیگران قرار بده
متأسّفانه بسیاری از ما اینچنین هستیم که خودمان را میزان قرار میدهیم، امّا نه به وجهی که امیرالمؤمنین علیه السّلام فرمودند، بلکه به این صورت که اگر چیزی به نفع ما بود و با فکر ما سازگاری داشت، آن را خوب میدانیم و به آن راضی هستیم ...
قانون طلایی در روابط اجتماعی
مصیبت ما انسانها این است که همه چیز را از دیگران میخواهیم، امّا وقتی نوبت به خودمان میرسد، همهٔ آنها را فراموش میکنیم! چه در جانب اثباتی و چه در جانب نفیی. جانب اثباتی یعنی هرچه برای دیگران دوست میداری ...
پیامها
پیام تسلیت در پی شهادت مجاهد بزرگ اسماعیل هنیه
صهیونیستها و حامیان غربی آنها خصوص آمریکای بیآبرو بدانند که با این ترورها، مردم فلسطین و جبهۀ مقاومت و آزادگان جهان از حرکت باز نخواهند ایستاد و بر عزم آنان بر مقاومت افزوده خواهد شد؛ زیرا بیشتر یقین خواهند کرد که هیچ راهی جز مقاومت ندارند.
پیام تسلیت در پی رحلت شهادت گونه رئیس جمهور و همراهان
پیام تسلیت آیت الله سیّد محمّد رضا مدرّسی طباطبایی در پی رحلت شهادتگونهٔ رئیس جمهور فقید، وزیر امور خارجه، امام جمعهٔ فقید تبریز و سایر همراهان
پیام آیت الله مدرسی یزدی در پی درگذشت دکتر پرویز داودی
خبر درگذشت برادر بزرگوار مرحوم دکتر پرویز داودی، موجب تألّم و تأثّر فراوان شد. آنچه در طول بیش از چهل سال آشنایی، دوستی و همکاری علمی و اجتماعی در ذهن من از ایشان پدید آورده است «دانش، صفا، تدیّن، پشتکار و مسئولیتپذیری» میباشد.