نگاهی گذرا به زندگی‌نامۀ آیت الله
سیّد محمّد رضا مدرّسی طباطبایی یزدی دامت برکاته
تولّد و دوران کودکی
سیّد محمّدرضا مدرّسی مصلّی (مدرّسی یزدی) در سال ۱۳۳۴ هـ. ش. در خانوادۀ علم و سیادت که از دیرباز به هوش و علم و اجتهاد مشهور بودند دیده به جهان گشود. پدر و اجداد وی عموماً از علمای برجسته و مورد احترام و اعتماد بودند. پدرش آیت‌الله سید جواد مدرسی یزدی که از علما و دانشمندان مشهور یزد بود سال‌ها به خدمت به جامعه اسلامی و مردمان نستوه و فداکار دیار خود پرداخت. سیرۀ علمی و عملی مرحوم آیت‌الله سید جواد مدرسی سرمشق جامعه اسلامی و مردمان و دین باوران بوده است. پدر آقا سید جواد، آیت‌الله سید احمد مدرسی ـ نیز از استادان مبرّز حوزه علمیه به شمار می‌آمده است. خاندان مادری آیت‌الله سید محمدرضا مدرسی یزدی نیز از خانواده‌ای متدین و روحانی به شمار می‌آیند. که اینها خود در شکل‌گیری شخصیت استاد مدرسی سهم بسزایی داشته است.
دوران تحصیل
وی دروس حوزوی را هم‌زمان با دبیرستان شروع کرد و با فراگیری مقداری از دروس سطح نزد اساتید برجستۀ یزد به‌ویژه پدرش که از برجسته‌ترین اساتید علم و عمل بود جهت تکمیل تحصیلات خود راهی شهر مقدّس قم شد. در آن شهر علم و فضیلت، سال‌های متمادی از محضر اساتید بسیاری در علوم مختلف کسب فیض نمود؛ گرچه رشتۀ تخصّصی و اصلی او فقه و اصول بود؛ امّا علوم بسیار دیگری چون تفسیر، کلام، فلسفۀ اسلامی، عرفان نظری، فلسفۀ غرب، اقتصاد (خرد و کلان)، هیئت، کلّیات روانشناسی و جامعه‌شناسی را فراگرفت و به تدریس این علوم پرداخت و تألیفات متعدّدی را که بعضی از آن‌ها به گفتۀ برخی کم‌نظیر، بلکه بی‌نظیر است به جامعۀ علمی ارائه داد.
استادان
آیت‌الله مدرسیی یزدی در سال‌هایی تحصیل خود به محضر استادان بسیاری شرفیاب شد. او که غالب دروس دوره مقدمات و بخشی از دروس سطح را در محضر پدر خود فراگرفته بود. پس از سال ۱۳۵۱ که به قم آمد، مقداری از شرح لمعه را نزد آیت‌الله صلواتی و آیت‌الله سید ابوالفضل موسوی تبریزی آموخت و قسمتی از رسائل را نزد آیت‌الله میرمحمدی و مکاسب را عمدتاً نزد آیت‌الله ستوده و بیشتر کفایه را نزد آیت‌الله سبحانی فراگرفت. او از اساتید متعدد دیگری نیز در این مقطع بهره برد. وی دروس هیئت و عرفان را نزد آیت‌الله حسن‌زاده آملی آموخت و در دروس فلسفه آیت‌الله شهید مطهری و نیز آیت‌الله جوادی آملی شرکت جست، در این زمینه نیز از اساتید دیگری بهره گرفت.
برای فراگیری دروس خارج فقه و اصول ابتدا مدتی در درس مرحوم آیت‌الله شیخ کاظم تبریزی حضور یافت و سال‌های متمادی به دروس آیات عظام وحید خراسانی و تبریزی رفت؛ به‌طوری‌که این دو عالم فرزانه را می‌توان استادان اساسی او دانست. البته او از اساتید دیگری همچون مرحوم آیت‌الله حائری، مرحوم آیت‌الله میرزا هاشم آملی و حضرت آیت‌الله بهجت مدظله‌العالی از جنبه‌های گوناگون استفاده کرد.
فعالیت‌های علمی فرهنگی
آیت‌الله سیّد محمّدرضا مدرّسی فعالیت‌های بسیاری را در عرصۀ علم و فرهنگ به انجام رساند. از جمله‌ی آن‌ها می‌توان انجام مصاحبه‌ها، شرکت و ارائه‌ی مقالات در همایش‌های ملّی و بین‌المللی در داخل و خارج دانست و نیز تألیف کتب و مقالات فراوان در عرصه‌های گوناگون علمی، که از ویژگی‌های این آثار، روزآمد بودن و ژرف‌نگری تحسین‌‌برانگیز آن‌ها می‌باشد. برخی از تألیفات وی که منتشر گردیده است به شرح ذیل می‌باشد:
- تشیّع در تسنّن (که به زبان‌های عربی، انگلیسی، اردو، اندونزیایی و سواحلی ترجمه شده است)؛
- مقدمه‌ای بر نظام مالیاتی و بودجه در اسلام؛
- زکات و خمس در اسلام؛
- مباحث تولید، توزیع و مصرف؛
- فلسفۀ اخلاق؛ (ترجمه به زبان اردو)
- مقالات فقهی: در نه مجلّد؛ (برخی به قلم وی و به زبان عربی است که به فارسی برگردانده شده است و بیشتر آن‌ها به صورت تقریرات دروس خارج می‌باشد)؛
- بحثٌ حولَ القِیمی و المثلی؛
- ولایت فقیه؛
- ذِکر، سرود هستی؛
- ادب، چهرۀ خِرد؛
- دو فرمان برتر الهی (در باب فریضه‌ی امر به معروف و نهی از منکر)؛
- دعا، هدیۀ آسمانی؛
- برمائدۀ آسمانی؛
- اوج عرفان (شرح فرازهایی از مناجات شعبانیّه)؛
- شُکر، سرود آسمانی؛
- رساله‌ای در حکم مُفسد فی الارض (به زبان عربی ترجمه شده است)؛
- رسالۀ فی الملکیه المعنویه؛
- فلسفۀ ارزش‌ها؛
- بررسی پیرامون سیستم دو نرخی کالاها و علل پیدایش و معایب آن و کیفیت راه حلّ مشکل؛
- اخلاق؛ (ارائه شده در کنفرانس بین‌المللی اخلاق پزشکی)؛
- و مجلّداتی که در آستانۀ انتشار یا تدوین و تحقیق می‌باشد.
تدریس
او از سال‌های نخستین تحصیل، به امر تدریس نیز اهتمام ویژه‌ای داشت. تقریباً تمامی دروس مقدّمات و سطوح حوزه را تدریس نموده و در کنار آن به تدریس دروس فلسفه‌ی اسلامی، عرفان نظری، فلسفۀ تطبیقی، فلسفه‌ی اخلاق، علم اقتصاد (با تمرکز بر متون انگلیسی) و … مبادرت نموده است. وی از سال ۱۳۷۲هـ . ش تدریس رسمی خارج فقه و اصول را آغاز کرد که هم اکنون دوره سوم درس خارج اصول در حال انجام می‌باشد و درس خارج فقه، مباحث بسیاری از عبادات و معاملات را شامل شده است.
سیّد محمدرضا مدرسی در راستای اهداف عالیۀ حوزه‌های علمیه و نظام مقدّس جمهوری اسلامی و تعلیم و تربیت فضلای گران‌قدر، مؤسسه علمی، پژوهشی، فرهنگی پرتو ثقلین را تأسیس نمود که در حال حاضر بیش از یک‌صد نفر از فضلا و طلاب محترم در سطح عالی حوزه (خارج فقه و اصول) در آن مؤسسه مشغول تحصیل و تحقیق علوم آل محمّد صلّی الله علیه وآله می‌باشند.
فعالیت‌های سیاسی
او همچون والد بزرگوارش در راه مبارزه با رژیم منحوس پهلوی و استقرار حکومت اسلامی، قدم‌های استواری برداشت. از جمله فعالیت‌های وی می‌توان به امور ذیل اشاره کرد:
- عضویت در کمیتۀ انقلاب اسلامی استان لرستان؛
- ناظر بر انتخابات دورۀ اوّل خبرگان رهبری در استان یزد؛
- حضور در جبهه‌های دفاع مقدّس؛
- مشارکت فعّال در دفتر همکاری حوزه و دانشگاه برای بازسازی علوم انسانی؛
- عضویت در هیئت امنای بنیاد نخبگان؛
- عضو محترم جامعۀ مدرّسین حوزۀ علمیه‌ی قم؛
- عضو محترم فقهای شورای نگهبان قانون اساسی.
ارسال دیدگاه