قضا و قدر الهی و ساختار آفرینش، این است که گاهی بر اساس ظلم ظالمی، آثاری پدید میآید که غیر ظالمان را نیز گرفتار میکند. البته کسانی که به وظایف خود عمل کنند، نوعاً در مصونیت قرار دارند و حتّی اگر هم در مصونیت نباشند، حتماً به نوعی برایشان جبران خواهد شد. امّا آنچنانکه در واقعیت ملاحظه میکنیم، برخی آثار قهراً دامنگیر همگان میشود.
ماه مبارک رمضان ماه بزرگ و باعظمتی است. ماهی است که سرنوشت همه در این ماه رقم میخورد. ماهی است که زندگیها، مرگها، روزیها، پیروزیها و شکستها در این ماه نوشته میشود. ما نمیدانیم حقیقت ماه رمضان چیست. تنها ظاهری از آن را میبینیم و فکر میکنیم مانند ماههای دیگر فقط گردش ماه و خورشید و هلال و بدر و محاقی وجود دارد، امّا اینچنین نیست.