توضیحات

فقه رمز ارزها (ماهیت رمز ارزها، احکام رمز ارزها، بررسی فقهی ارز SDR)

تقریرات درس آیت اللّه سیّد محمّد رضا مدرّسی طباطبایی یزدی دام عزّه

دنیای انسان از دیرترین روزگاران در تغییر بوده و این تغییر گاه کُند و گاه پرشتاب بوده است و روزگار ما از پرشتاب‌ترین برهه‌ها است که زندگی بشر را در عرصه‌های گوناگون دستخوش تفاوت‌های بزرگی کرده است که برخی از آن‌ها در زمانی نه چندان دور، خیال‌پردازی و آرزوهایی دست‌نیافتنی محسوب می‌شد. تحوّلاتی که در زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی، ارتباطات، ترابری و … اتفاق افتاده، آنچنان برجسته است که زندگی انسانِ امروز در بسیاری از نقاط این کرۀ خاکی، نمایی کاملاً متفاوت از قبل به خود گرفته است.

یکی از برجسته‌ترین تغییرات، تحوّل‌هایی است که در ابزارهای تبادل‌های اقتصادی اتفاق افتاده است؛ اگر مردم در تبادل‌های خود، روزگارهای دراز از مثل طلا و نقره بهره می‌جستند و زمانی بعد تا به امروز از پول‌های کاغذی، اکنون شرایط به جایی رسیده که چه‌بسا یک علامت و یا امتیاز می‌تواند عمده نیاز مبادلات اقتصادی بشر را سامان دهد. و در عین حال این بشر همچنان بشر است و اساس فطرت و نیاز او پایدار است و رویه این جریان، گرچه پرموج و خروشان است، امّا زیر این لایه، یک جریان ثابت است که مسیر ثابت خود را دارد و باید لایۀ زبرین با لایۀ زیرین تراز شود، وگرنه آسیب‌های جدّی، انسان‌ها را ساقط خواهد کرد. و از آنجا که عقل خدا داد، قرآن جاوید و سنن پیامبر خاتم (ص) و اهل‌بیت معصومین حضرتش (ع)، راهنمای ابدی بشریت هستند، لذا باید دست‌‌آوردهای بشر را با عقل، کتاب و سنّت محک زد تا بشر در لابلای پیله‌های خودتنیده هلاک نشود یا به درّه‌های جهالت‌های خودساخته سقوط نکند.

آنچه در این نوشته در برابر شما قرار گرفته، تلاشی متواضعانه برای تبیین یکی از تازه‌ترین و مهمّ‌ترین دست‌آوردهای بشری در روابط اقتصادی و محک‌زدن آن با آیین جاوید محمدی‌ (ص) است.

برخی از عناوین مباحث مطرح شده در این کتاب عبارتست از:

مدخلی بر ورود در بحث رمزارزها، معنای صحیح اصطلاح اقتصاد اسلامی، بانکداری اسلامی و امثال آن، ماهیت رمزارزها، ماهیت پول و مال، ویژگی‌های پول، تعریف پول، تعریف مال، ویژگی‌های هفت‌گانه مال، اجمالی از سیر تاریخی پول برای فهم بیشتر ماهیت آن، سیر پیدایش پول اعتباری محض، آغاز اندیشه پول رقومی برای رهایی از معایب پول‌های اعتباری، بیت‌کوین، پولی رقومی با استفاده از شبکه «همتا به همتا»، امنیت شبکه بیت‌کوین، امنیت مبادلات بیت‌کوین و روش تأیید تراکنش‌ها، پول نبودن بیت‌کوین و مثل آن به معنای دقیق، در شرایط فعلی، بررسی مال بودن بیت‌کوین و امثال آن، احکام رمزارزها، لزوم وجود تمام قواعد معاملی در مبادله با رمزارزها، بررسی وجود شروط عوضین در خرید و فروش رمزارزها، شُبهۀ عدم وجود بعض شروط عوضین در رمزارزها با نگاه فنی، عدم جریان احکام مخصوص بیع نقدین در مبادله با رمزارزها، بررسی جریان ربا در مبادلات با رمزارزها، بررسی جریان مضاربه در رمزارزها، حکم رمزارزها از حیث سایر معاملات، برخی شبهات درباره رمزارزها، بررسی فقهی ارز SDR، توضیحی اجمالی درباره ماهیت SDR، بررسی صحّت بیع SDR