توضیحات
بررسی گستردۀ معنای کعبین در کتاب و سنت (مقالات فقهی برگزیده ۱)
مباحث حاضر بخشی از دروس خارج فقه طهارت آیت الله سیّد محمّد رضا مدرسی طباطبایی یزدی است که در شهریور و مهر ماه ۱۳۸۱ شمسی ایراد شده و در آن به تحقیق معنای کعبین از دیدگاه کتاب و سنت پرداخته شده است.
مراد از کعبین در آیۀ شریفۀ «وَامْسَحُوا بِرُءُوسِکُمْ وَأَرْجُلَکُمْ إِلَى الْکَعْبَیْنِ»، بحث بسیار مهمّ و مورد ابتلایی است و در تعیین معنای آن بین شیعه و اهل سنت اختلاف است، همانگونه که بین علمای شیعه نیز در معنای آن اقوالی وجود دارد.
ابناء عامّه میگویند مراد از کعبین (برآمدگی پشت پا یا) «عظمان ناتئان علی ظهر القدم» است. اما علامه میفرماید به مفصل بین ساق و قدم، کعبین گفته میشود. شیخ بهایی نیز فرموده است، استخوانی نزدیک «ملتقی الساق و القدم» میباشد که داخل در استخوانهای ساق و پاشنه میباشد و دارای برآمدگی غیر محسوس در وسط عرضی قدم بوده و نزد علماء تشریح شناخته شده است.
از میان این اقوال، قول عامه اصلاً قابل بحث نیست؛ زیرا اجماع قطعی علماء شیعه بر این است که مقصود از کعبین در آیۀ شریفه، دو قوزک پا نیست، کما اینکه از روایات هم همین مطلب استفاده میشود؛ بنابراین آنچه قابل بحث میباشد، سه قولی است که در میان خاصه وجود دارد؛ یعنی قول مشهور، قول علامه و قول شیخ بهایی.
برای بررسی معنای کعبین لازم است اقول قدماء از فقهاء که نظرشان در تحقیق مسئله مؤثر است بررسی شود تا معلوم شود تلقی شیعه از کعبین چه بوده است؛ زیرا این مسئله مربوط به وضوء است و امری است که همواره مورد ابتلاء مکلفین از مرد و زن و چهبسا افراد غیر بالغ بوده و چیزی نبوده که مخفی بماند.
مباحث مطرح شده در این کتاب به شرح ذیل است:
- تحقیق در معنای کعبین در قرآن کریم و سنت
- بررسی اقوال لغویون در معنای کعبین
- بررسی اقوال قدماء از اصحاب در معنای کعبین
- نتیجۀ بررسی عبارات اصحاب در معنای کعبین
- بررسی روایات دالّ بر قول مشهور
- روایت میسّر
- نقد و بررسی استدلال به روایت میسّر بر قول مشهور
- روایت دوم، صحیحۀ میسّر
- روایت سوم، صحیحۀ احمد بن ابی نصر بزنطی
- نقد و بررسی استدلال به صحیحۀ احمد بن ابی نصر بزنطی
- اثبات قول مشهور با روایات حد سرقت
- دلالت روایات وارده در لبس خفین در احرام و بلندی ازار بر معنای کعبین
- بررسی دلالت صحیحۀ اخوین بر قول علامه
- مقتضای اصل عملی بر فرض تردید در معنای کعب
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.