مفاد جملات إنشائیه در موارد مختلف فرق میکند: در جملات انشائی مشترک بین اخبار و انشاء مثل «أنت حرٌّ» مفاد جملة إنشائیه همان هوهویت در جملات إخباری است، البته نه در مقام إخبار، بلکه در مقام ایجاد ...
آخوند خراسانی رحمه الله رسالهای به اسم فوائد الاصول دارد که مشتمل بر قواعد خوب و مفیدی است و برخلاف کفایه که موجَز است، با عبارات واضح و رسا و توضیح مناسب، بعض مباحث و از جمله مبحث إخبار و إنشاء را ...
سید خویی رحمه الله در اشکالی دیگر بر نظر مشهور در انشائیات فرمود: رتبة معنا مقدم بر لفظ است و باید لفظ در معنا استعمال شود، حالآنکه مشهور گفتند «لفظ در إنشائیات، موجِد معناست» که یعنی معنا در مرتبة متأخر از ...
سید خویی رحمه الله در مورد موضوعٌلهِ إنشاء میفرماید: انشاء برای ابراز اعتبار نفسانی وضع شده است. در واقع، لفظ در انشائیات مورد نیاز است ولی نه برای ایجاد معنا، بلکه برای آنکه آن اعتبار نفسانی را بروز دهد ...
سید خویی رحمه الله میفرماید: اینکه به مشهور نسبت داده شده ـ علی حسب تعبیر خود ایشان ـ که جملات إخباری برای اخبار از ثبوت یا نفی ثبوت نسبت وضع شده است و جملات انشائی برای ایجاد مفاد جمله ...
جناب اصفهانی رحمه الله تصریح فرمود که لفظ، وجود معناست و بیش از این هم نیست؛ چه در إنشاء و چه در إخبار، منتها إخبار با جملات مشترکه یک قصد حکایت اضافه دارد و فرق دیگری نیست، برخلاف جملات مختصه که ...
از قدیم بحث إنشاء و إخبار مطرح بوده و تلاشهای زیادی انجام شده تا بفهمند حقیقت إنشاء چیست و نظریات متفاوتی در این زمینه ابراز شده است، ولی میتوان گفت همة این نظریات، به سه نظر اصلی برمیگردد ...
مرحوم امام قدس سره در اصل استنتاج خود فرمودند چون نسبت در واقع نیست و قضیة معقوله و ملفوظه هم باید با واقع تطابق کند، پس هیئات برای نسبت وضع نشده است. خدمت ایشان عرض میکنیم لزومی به ضمیمه کردن تطابق نیست ...
مرحوم امام قدس سره ابتدا انواع هیئات را یک به یک تبیین مینمایند و سپس از اساس، منکر وجود «نسبت» در بعضی از انواع آن میشوند. ایشان میفرمایند: هیئات، یا تامه است و یا ناقصه و هیئات تامه یا قضایایی است که ...
مرحوم عراقی میفرماید از آنچه گفتیم استفاده میشود که همیشه مفاد هیئات ناقصه در طول مفاد هیئات تامه است؛ زیرا تا حدوثی نباشد، حادثی نداریم و تا حیثیت خروج از عدم به وجود نباشد، حیثیت وجودی در نظر گرفته نمیشود ...
وضع در حروف إخباری، از قبیل «وضع عام، موضوعٌ له عام» است؛ یعنی واضع آن معنای اسمی ربط ظرفی، ربط انتهایی، ربط ابتدایی و... را در نظر میگیرد و لذا وضع عام میشود. موضوعٌله هم هرچند معنای تعلقی است و ...
آخرین نظریهای که در معنای حروف مطرح میکنیم، نظریهای است که یکی از متفکران برجستة عصر ما جناب سید صدر رحمه الله ارائه داده است. ایشان نیز جزو کسانی است که دربارة معانی حرفیه بسیار سخن گفته است. البته سخنان ایشان متأثر از ...