جلسۀ ۱، رمضان ۱۴۴۳ قمری، صدا و سیمای مرکز یزد

بیانات

آیت الله سیّد محمّدرضا مدرّسی طباطبایی دامت برکاته

ماه مبارک رمضان ۱۴۴۳، جلسۀ یکم

با سلام خدمت عزیزانی که سال‌های متمادی است در این سحرهای نورانی ماه مبارک رمضان در خدمت آنان بوده‌ایم و نیز عزیزانی که جدیداً به مخاطبان این برنامه ملحق می‌شوند.

ماه میهمانی بزرگ الهی

خدای بزرگ را هزاران هزار سپاس می‌گوییم و پیشانی شکر بر خاک می‌ساییم که بار دیگر ما را توفیق داد ماه مبارک رمضان و «شهر اللّه الأکبر» را درک کنیم. ماهی که سراسر برکت و رحمت و مغفرت است و در آن، درهای آسمان و بهشت گشوده و درهای دوزخ بسته است و شیاطین در غل و زنجیرند. این ماه مبارک، نعمت فوق‌العاده‌ای‌ است که خداوند متعال به ما ارزانی داشته و در این ماه ما را به میهمانی خود دعوت کرده است:

شَهْرٌ دُعِیتُمْ فِیهِ إِلَى ضِیَافَهِ اللَّهِ؛

ماهى است که در آن به میهمانى خدا دعوت شده‏اید.

 امیدواریم خداوند متعال به لطف خودش همان‌طور‌که ما را به ضیافت بزرگ خود دعوت کرده، توفیق عنایت فرماید که بتوانیم این ضیافت الهی را به‌خوبی بپذیریم و در آن به نحو احسن شرکت کنیم که جز توفیق الهی هیچ چیز دیگر نمی‌تواند ما را یاری کند که از این ضیافت بالاترین بهره را ببریم.

فرصتی استثنایی برای جبران گذشته و توشه برداشتن برای آینده

ماه رمضان، فرصتی استثنایی است که می‌توانیم آنچه در گذشتهٔ عمرمان کمبود و نقصان یا خطا و گناه داشته‌ایم در این ماه مبارک جبران کنیم و نیز می‌توانیم برای همهٔ عمرمان ـ چه رسد به سال آینده ـ توشه و ذخیره برگیریم. لذا باید تمام همّت خود را در این راه قرار دهیم که تاجایی‌که ممکن است از این ماه بهره بگیریم؛ زیرا ما نمی‌دانیم آیا سال آینده توفیق درک این ماه مبارک نصیب ما خواهد شد یا خیر؟ البتّه امیدواریم خداوند متعال به همهٔ شما عزیزان و تمامی محبّان اهل‌بیت علیهم السّلام عمر طولانی با صحّت و سلامت عنایت فرماید و سال‌های سال ماه مبارک رمضان و شهر اللّه الأکبر را درک کنند و از فیوضات آن بهره‌مند شوند، امّا حوادث روزگار و مقدّرات الهی برای ما معلوم نیست و ‌چنین نیست که ما قضا و قدر الهی را بدانیم. حتّی مثل انبیا و اولیای الهی نیز هرچند بسیاری اوقات از ناحیهٔ غیب مطالبی به آنان گفته می‌شد، امّا چه‌بسا بعضی نکات حدّاقل در پاره‌ای اوقات بر آن‌ها مکشوف نمی‌شد و در قضای مکنون الهی باقی می‌ماند؛ چنان‌که پیامبر اکرم صلّی الله علیه وآله بنابر آنچه در قرآن کریم آمده، مأمور است بفرماید که نمی‌دانم چه برای من مقدّر شده است:

ما أَدْری ما یُفْعَلُ بی‏ وَ لا بِکُمْ؛

نمى‏دانم با من و با شما چه معامله‏اى خواهد شد.

به‌هرحال ما محرومیم از اینکه بدانیم سرنوشت نهایی و آیندهٔ ما چیست؟ همهٔ آنچه داریم امید به پروردگار و توسّل و واسطه قرار دادن اولیای الهی است. امیدواریم خداوند متعال تضرّعات و دعاهای ما را در این ماه بپذیرد که دعا در آن مستجاب است:

دُعَاؤُکُمْ فِیهِ مُسْتَجَابٌ؛

دعایتان در این ماه مستجاب است.

جبران گذشته‌ها با توبه و استغفار و رقم زدن آینده با دعا و ابتهال

این ماهی است که می‌توانیم سرنوشت خود را در آن رقم بزنیم؛ هم گذشته‌ها را جبران کنیم و هم آینده را رقم بزنیم:

گذشته‌ها را می‌توانیم جبران کنیم؛ چون این ماه، ماه مغفرت و آمرزش و ماه ابتهال و استغفار در درگاه الهی است، لذا به‌راحتی ـ البتّه با خلوص نیّت و با نیّت پاک و راستین ـ می‌توانیم از خداوند متعال بخواهیم از گذشته‌های ما صرف‌نظر کند و توبهٔ ما را بپذیرد. البتّه طبیعی است آنچه را قابل جبران است باید جبران هم بکنیم؛ مثلاً اگر ذمّهٔ ما به دیگران مشغول است، حتماً باید برائت ذمّه حاصل کنیم یا اگر ذمّهٔ ما نسبت به وجوه شرعی و نسبت به اولیای دین مشغول است، باید آن را بری کنیم.

همچنین برای آینده نیز می‌توانیم ذخیره برگیریم؛ زیرا ماه رمضان ماهی است که دعا در آن مستجاب می‌شود و ماهی است که شب قدر در آن وجود دارد که عمرها، روزی‌ها، خوشبختی‌ها، سعادت‌ها و هرآنچه برای انسان مقدّر است در آن شب نوشته می‌شود. از خداوند بخواهیم توفیق درک لیله القدر را به ما عنایت فرماید و با رسیدن به شب‌های قدر و احیای آن‌ها و عبادت و دعا در آن شب‌ها سرنوشت خوبی را به برکت قرآن و اهل‌بیت علیهم السّلام و تضرّع و زاری به درگاه خداوند برای خودمان، خانواده‌مان، کشورمان و برای همهٔ مسلمانان و حق‌پرستان عالَم درخواست کنیم. بنابراین به تعبیر روایت باید فرصت‌ها را غنیمت بشماریم. انسان هوشمند و زرنگ کسی است که از فرصت‌ها به نحو احسن استفادهٔ شایسته کند. استفادهٔ شایسته از ماه رمضان همان است که بیان کردیم؛ یعنی جبران گذشته‌ها و ذخیره گرفتن برای آینده.

دعایی عالی برای شب اوّل ماه مبارک

امشب چون شب اوّل ماه مبارک است، توصیه‌ای خدمت شما عزیزان دارم. دعایی با سند معتبر از امام کاظم علیه السّلام نقل شده که بسیاری از مضامین آن در بعضی دعاهای دیگر نیز وجود دارد، ولی این دعا بسیار معتبر و با مضامین و خواصّ و آثار بسیار عالی است و مناسب است در ابتدای سال ـ که بنابر بعضی روایات ابتدای سال، ماه رمضان است ـ این دعا خوانده شود. البتّه بهتر است در شب اوّل ماه مبارک خوانده شود و اگر نشد در روز اوّل خوانده شود؛ چنان‌که بعضی از علما خواندن آن را در شب اوّل و بعضی نیز در روز اوّل وارد دانسته‌اند. این دعا در کتب مختلف روایی از مرحوم کلینی، مرحوم صدوق و مرحوم شیخ طوسی آمده و حتّی شیخ مفید رحمه الله در کتاب فقهی خود این روایت را آورده است. مرحوم محدّث قمّی نیز این دعا را در مفاتیح الجنان در اعمال روز اوّل ماه رمضان آورده است. این دعای شریف که با عبارت «اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذِی دَانَ لَهُ کُلُّ شَیْ‏ءٍ» آغاز می‌شود، آثار و فواید عجیبی دارد؛ ازجمله موجب مصونیت از هر بلایی است که در سال نازل می‌شود؛ البتّه شرطی دارد که باید با خلوص خوانده شود. امیدوارم این دعا را با توجّه و با خلوص بخوانید و خداوند فواید آن را نصیب همهٔ شما بگرداند. خداوند همهٔ ما را مشمول الطاف خاصّ خود و بهره‌مند از نعمت‌های این ماه بزرگ قرار دهد؛ بحقّ محمّد صلّی الله علیه وآله و آله الطاهرین علیهم السّلام.

و السلام علیکم و رحمه اللّه و برکاته