مقصود از «معانی اخطاری» آن دسته از معانی است که با غمض عین از الفاظی که برای آنها وضع شده دارای تقرری هستند که اگر آن الفاظ نبود و اصلاً وضع نشده بود، آن معانی وجود داشتند و میتوانستند در ذهن انسانها پدید بیایند، مثل معانی ...
گاهی ممکن است فردی یک جزئی خارجی را تصور کند که اطمینان دارد منحصر به فرد نیست و همنوعانی برای او وجود دارد یا لااقل امکان وجود همنوعانی برای او هست و در عین حال بهطور تفصیل ...
محقق عراقی رحمه الله مفاهیم را سه قسم کرد و یک سلسله مفاهیم را اختراع نفس دانست و گفت که تنها راه برای «وضع عام، موضوعٌله خاص» استفاده از مفاهیم اختراعی (مثل مصادیق، افراد و جزئیات انسان) است ...
حقیقت وضع عرفی که در میان اهل لسان وجود دارد، «اعتبار لفظ به عنوان علامت برای معنا» است که یک امر کاملاً اعتباری است و از حیث وضع، امری تکوینی ورای آن نیست. البته هر وضعی مستلزم ...
دلالت لفظ بر معنا گاهی به نحو حقیقت است، گاهی به نحو مجاز است که قرینة ویژه دارد و گاهی نیز به نحو ثالث است که دلالت حقیقی نیست و در عین حال، قرینه قائم شده بر اینکه دلالت مجازی را اراده نکردیم ...
فردی که به دنبال تبادل افکار و تعبیر از درون خویش است، چون از قبل میدانسته که این کار راههای مختلفی دارد که یکی از آنها بهکار بردن لفظ است، لذا در مقام تبادل افکار و تفهیم ما فیالضمیر با لفظ، تعهد میکند ...
با توجه آنچه در بررسی مبانی مختلف گذشت، به نظر میآید همان مبنایی که محقق اصفهانی رحمه الله و شاید مشهور قائل هستند صحیح باشد؛ یعنی حقیقت وضع، علامیت است و لفظ به عنوان علامت برای معنا اعتبار و قرار داده میشود ...
با توجّه به نظریة پاولوف، فیزولوژیستها و متخصصین روانشناسی فیزولوژیک گفتهاند حرکات و عکسالعملهای انسان و حیوان به یک اعتبار، به سه دسته تقسیم میشود: انعکاسی، غریزی و ارادی ...
از جمله کسانی که متصدی جواب شدهاند، محقق اصفهانی رحمه الله است. ایشان در حاشیة خود بر کفایه فرموده است که اشکال دور بر مسلک تعهد وارد نیست و ناشی از آن است که مسلک اصلی و حرفهای بانی مسلک تعهد را ...
مسلک بعدی که بررسی میشود، مسلک تعهد است که از جهتی جزء مسالکی است که وضع را اعتبار میداند، به این معنا که بعد از وضع رابطة حقیقی بین لفظ و معنا پیدا نمیشود، بلکه لفظ و معنا بر همان هویت و حقیقتی ...
مرحوم اصفهانی از آنجا که در علم معقول استاد بوده و از دیگران فنیتر است، در اینجا نیز با اسلوب و معیارهای دقیقی بحث را مطرح کرده است، اگرچه گاهی بهواسطة کثرت نوشتن یا به دلایل دیگر، الفاظ را ...
مرحوم عراقی یک کتاب اصولی به نام «مقالات الاصول» تألیف فرموده که نسبتاً خلاصه است و در بعضی مباحث نیز عبارات آن ناقص است. همچنین تقریرات متعددی از درس ایشان وجود دارد که از بین آنها «نهایة الافکار» ...