۱۴۰۳/۰۷/۱۴
آخوند خراسانی
۱۴۰۳/۰۹/۲۶
بحث اشتراک (جلسه ۸۸)
به نظر میآید یکی از اشکالات خوب و مناسب که چهبسا مرحوم آخوند با «فافهم» اشاره به آن داشته، این است که چه کسی گفته ترکیب الفاظ، محدود و متناهی است؟! بلکه الفاظِ ترکیبی هم مثل اعداد است که حدّ یقف ندارد و ...
۱۴۰۳/۰۵/۲۷
استعمال حقیقی و مجازی (جلسه ۷۲)
یک موقع گفته میشود فرضاً معنای ماء «جسم سیال بارد بالطبع» است، که در این صورت اگر بگوییم ارادة این معنا جزء «جسم سیال بارد بالطبع» است و در خود این معنا اخذ شده است، محال لازم میآید؛ زیرا ارادة همین معنا ...
۱۴۰۳/۰۵/۱۳
استعمال حقیقی و مجازی (جلسه ۶۳)
بحث اصلی در قسم «اطلاق لفظ و ارادة مثل آن» است که عدهای اثر فقهی مهمی را بر آن مترتب کردهاند، برخلاف سه قسم دیگر که اثر عملی محسوس و مورد انتظار را ندارند. ولی برای اینکه بحث کامل باشد و همة جهات آن بررسی شده باشد ...
۱۴۰۳/۰۵/۰۳
مبحث انشاء و إخبار (جلسه ۵۸)
مفاد جملات إنشائیه در موارد مختلف فرق میکند: در جملات انشائی مشترک بین اخبار و انشاء مثل «أنت حرٌّ» مفاد جملة إنشائیه همان هوهویت در جملات إخباری است، البته نه در مقام إخبار، بلکه در مقام ایجاد ...
۱۴۰۳/۰۵/۰۳
مبحث انشاء و إخبار (جلسه ۵۷)
آخوند خراسانی رحمه الله رسالهای به اسم فوائد الاصول دارد که مشتمل بر قواعد خوب و مفیدی است و برخلاف کفایه که موجَز است، با عبارات واضح و رسا و توضیح مناسب، بعض مباحث و از جمله مبحث إخبار و إنشاء را ...
۱۴۰۳/۰۳/۲۳
مباحث وضع الفاظ (جلسه ۳۶)
حکم دوگونه است؛ حکم وضعی و حکم تکلیفی، که هر یک عالم خود را دارد؛ یعنی حکم تکلیفی عالم خود را دارد و حکم وضعی هم عالم خود را دارد و نهی واضع در آن راه ندارد. مثلاً وقتی میگوییم «فلان کتاب ملک فلانی است»، یعنی ...
۱۴۰۳/۰۳/۲۲
تاریخ مشروطه و ضرورت مطالعه دقیق و جامع در این زمینه
ما باید در مسائل سیاسی واقعاً بینش خود را بالا ببریم و علاوه بر فهم فقهی، اصولی و فلسفی، فهم سیاسی خود را نیز تقویت کنیم. متأسّفانه جمعیّت قابل توجّهی هم در قضیّهٔ مشروطه فریب خوردند و بزرگانی مثل ...
۱۴۰۳/۰۳/۱۶
مباحث وضع الفاظ (جلسه ۳۴)
گاهی ممکن است فردی یک جزئی خارجی را تصور کند که اطمینان دارد منحصر به فرد نیست و همنوعانی برای او وجود دارد یا لااقل امکان وجود همنوعانی برای او هست و در عین حال بهطور تفصیل ...
۱۴۰۳/۰۳/۱۵
مباحث وضع الفاظ (جلسه ۳۲)
مشهور اصولیون ـ و از جمله صاحب کفایه ـ از قدیم تا بهحال قائلاند که «وضع عام، موضوعٌله خاص» ممکن است؛ زیرا گرچه خاصها و مصادیق، به تفصیل در عام دیده نمیشوند، اما عام میتواند بِوَجهٍ مرآت برای افراد باشد ...
۱۴۰۳/۰۲/۱۸
مباحث وضع الفاظ (جلسه ۲۹)
حقیقت وضع عرفی که در میان اهل لسان وجود دارد، «اعتبار لفظ به عنوان علامت برای معنا» است که یک امر کاملاً اعتباری است و از حیث وضع، امری تکوینی ورای آن نیست. البته هر وضعی مستلزم ...
۱۴۰۳/۰۲/۱۱
مباحث وضع الفاظ (جلسه ۲۶)
بنابر نظریاتی که وضع را اعتباری میدانند، از جمله نظریة برگزیده یعنی «علامیت اعتباری» نیز کثرت تکرار نمیتواند موجب وضع تعیّنی باشد؛ چون اعتبار متقوم به قصد است که یک امر نفسانی است ...
۱۴۰۱/۰۶/۱۹
مقدمات علم اصول (جلسه ۲)
موضوع علم چیزی است که در آن علم از عوارض ذاتیهاش صحبت میشود. مبادی را هم دو قسم کردهاند؛ مبادی تصوری و تصدیقی. مسائل علم هم قضایایی است که در آن علم به دنبالش هستیم. موضوعات آن مسائل نیز یا همان موضوع علم است یا نوعی از آن یا عرض ذاتی از آن است و یا مرکّب از موضوع و عرض ذاتی یا ... است.
