تقریرات درس خارج اصول
حضرت آیت الله سیّد محمّدرضا مدرّسی طباطبایی یزدی دامت برکاته
دوره‌ی دوم ـ سال سیزدهم ـ سال تحصیلی 96 ـ 1395
جلسه نهم ـ دوشنبه 5/7/95

3. کذب و دسّ و تزویر

با مراجعه به کتب رجالی و نیز خود روایات، معلوم می‌شود که افرادی چه بسا ظاهر الصلاح بوده‌اند و مردم آنها را به نیکی می‌شناختند اما در باطن، افراد پلیدی بوده‌اند و مردم نتوانستند پلیدی آنها را تشخیص دهند و این افراد به عنوان راوی چیزهایی را نقل کرده‌اند که مطابق واقع نیست و کذب است، و چون معمول مردم نتوانستند نفاق آنان را بفهمند روایات آنان به عنوان روایات روات ثقه نقل شد. همچنین افرادی بودند که کتب اصحاب ائمه علیهم السلام را دستکاری می‌کردند بدون آنکه دیگران متوجه دستکاری آنها شوند و نوشته‌های اصحاب ائمه علیهم السلام را با دستکاری و ادخال کذب‌های خود میان مردم رایج می‌کردند.

در روایات به این مطلب تصریح شده است. مرحوم کشی در رجال خود بعضی از این مطالب را نقل می‌کند، از جمله:

حَدَّثَنی مُحَمَّدُ بْنُ قُولَوَيْهِ وَ الْحُسَيْنُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ بُنْدَارَ مَعاً عَنْ سَعْدٍ عَنِ الْيَقْطِينِيِّ عَنْ يُونُسَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ أَنَّ بَعْضَ أَصْحَابِنَا سَأَلَهُ وَ أَنَا حَاضِرٌ فَقَالَ لَهُ يَا أَبَا مُحَمَّدٍ مَا أَشَدَّكَ فِي الْحَدِيثِ وَ أَكْثَرَ إِنْكَارَكَ لِمَا يَرْوِيهِ أَصْحَابُنَا فَمَا الَّذِي يَحْمِلُكَ عَلَى رَدِّ الْأَحَادِيثِ‏ فَقَالَ حَدَّثَنِي هِشَامُ بْنُ الْحَكَمِ أَنَّهُ سَمِعَ أَبَا عَبْدِ اللهِ علیه السلام يَقُولُ لَا تَقْبَلُوا عَلَيْنَا حَدِيثَنَا إِلَّا مَا وَافَقَ الْقُرْآنَ وَ السُّنَّةَ أَوْ تَجِدُونَ مَعَهُ شَاهِداً مِنْ أَحَادِيثِنَا الْمُتَقَدِّمَةِ فَإِنَّ الْمُغِيرَةَ بْنَ سَعِيدٍ لَعَنَهُ اللهُ دَسَّ فِي كُتُبِ أَصْحَابِ أَبِي أَحَادِيثَ لَمْ يُحَدِّثْ بِهَا أَبِي فَاتَّقُوا اللهَ وَ لَا تَقْبَلُوا عَلَيْنَا مَا خَالَفَ قَوْلَ رَبِّنَا تَعَالَى وَ سُنَّةَ نَبِيِّنَا مُحَمَّدٍ صلّی الله علیه وآله فَإِنَّا إِذَا حَدَّثْنَا قُلْنَا قَالَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ قَالَ رَسُولُ اللهِ صلّی الله علیه وآله.

قَالَ يُونُسُ وَافَيْتُ الْعِرَاقَ فَوَجَدْتُ بِهَا قِطْعَةً مِنْ أَصْحَابِ أَبِي جَعْفَرٍ علیه السلام وَ وَجَدْتُ أَصْحَابَ أَبِي عَبْدِ اللهِ علیه السلام مُتَوَافِرِينَ فَسَمِعْتُ مِنْهُمْ وَ أَخَذْتُ كُتُبَهُمْ فَعَرَضْتُهَا بَعْدُ عَلَى أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا علیه السلام فَأَنْكَرَ مِنْهَا أَحَادِيثَ كَثِيرَةً أَنْ يَكُونَ مِنْ أَحَادِيثِ أَبِي عَبْدِ اللهِ علیه السلام وَ قَالَ لِي إِنَّ أَبَا الْخَطَّابِ كَذَبَ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللهِ علیه السلام لَعَنَ اللهُ أَبَا الْخَطَّابِ وَ كَذَلِكَ أَصْحَابُ أَبِي الْخَطَّابِ يَدُسُّونَ هَذِهِ الْأَحَادِيثَ إِلَى يَوْمِنَا هَذَا فِي كُتُبِ أَصْحَابِ أَبِي عَبْدِ اللهِ علیه السلام فَلَا تَقْبَلُوا عَلَيْنَا خِلَافَ الْقُرْآنِ فَإِنَّا إِنْ تَحَدَّثْنَا حَدَّثْنَا بِمُوَافَقَةِ الْقُرْآنِ وَ مُوَافَقَةِ السُّنَّةِ إِنَّا عَنِ اللهِ وَ عَنْ رَسُولِهِ نُحَدِّثُ وَ لَا نَقُولُ قَالَ فُلَانٌ وَ فُلَانٌ فَيَتَنَاقَضُ كَلَامُنَا إِنَّ كَلَامَ آخِرِنَا مِثْلُ كَلَامِ أَوَّلِنَا وَ كَلَامَ أَوَّلِنَا مِصْدَاقٌ لِكَلَامِ آخِرِنَا وَ إِذَا أَتَاكُمْ مَنْ يُحَدِّثُكُمْ بِخِلَافِ ذَلِكَ فَرُدُّوهُ عَلَيْهِ وَ قُولُوا أَنْتَ أَعْلَمُ وَ مَا جِئْتَ بِهِ فَإِنَّ مَعَ كُلِّ قَوْلٍ مِنَّا حَقِيقَةً وَ عَلَيْهِ نُورٌ فَمَا لَا حَقِيقَةَ مَعَهُ وَ لَا نُورَ عَلَيْهِ فَذَلِكَ قَوْلُ الشَّيْطَان.

 سند حدیث قابل اعتماد است. آقای یقطینی می‌گوید که بعض اصحاب ما از یونس سؤال کرد و من حاضر بودم و به یونس گفت: این سخت‌گیری‌ها در حدیث را چرا انجام می‌دهی و این‌قدر انکار می‌کنی آنچه را که اصحاب روایت می‌کنند؟ چه چیزی باعث می‌شود که آنقدر احادیث را رد کنی؟ آقای یونس بن عبدالرحمن گفت هشام بن الحکم به من گفت که امام صادق علیه السلام فرمودند: قبول نکنید بر ما حدیث ما را إلا آنچه که موافق قرآن است و موافق سنت است یا شاهدی از احادیث سابق ما بر آن است.

غرض اصلی در این قسمت از روایت است که حضرت فرمودند: مغیرة بن سعید لعنة الله علیه دسّ و تزویر کرده، در کتب اصحاب پدر من احادیثی را داخل کرده که اصلاً حضرت آنها را نفرموده بود، تقوای خدا بورزید و آنچه را که خلاف قول پروردگار و خلاف قول نبینا محمد صلّی الله علیه وآله است قبول نکنید ...
 

براي دريافت متن کامل جلسه نهم  اينـجا را کليک کنيد.