پايگاه اطّلاع رساني مؤسّسه علمي، پژوهشي، فرهنگي پرتو ثقلين | qommpth.ir
     
 
فارسي | العربيه | اردو 
 
   
  •  
  • 3 بهمن 1399
  • 2021 Jan 22
 
 
   ویژه ها




 
   اوقات شرعي
 
   آمار پایگاه
امروز: 385
دیروز: 1670
ماه جاری: 2776
امسال: 712969
کل: 3185150
 
**به پایگاه اطّلاع رسانی مؤسّسه علمي، پژوهشي، فرهنگي پرتو ثقلين (پایگاه انعکاس و انتشار کامل اخبار و آثار حضرت آيت الله سيّد محمّد رضا مدرّسي طباطبايي يزدي دامت برکاته) خوش آمدید.**    بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ اِلهى عَظُمَ الْبَلاَّءُ وَبَرِحَ الْخَفاَّءُ وَانْکَشَفَ الْغِطاَّءُ وَانْقَطَعَ الرَّجاَّءُ وَضاقَتِ الاْرْضُ وَمُنِعَتِ السَّماَّءُ واَنْتَ الْمُسْتَعانُ وَاِلَیْکَ الْمُشْتَکى وَعَلَیْکَ الْمُعَوَّلُ فِى الشِّدَّةِ وَالرَّخاَّءِ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ اُولِى الاْمْرِ الَّذینَ فَرَضْتَ عَلَیْنا طاعَتَهُمْ وَعَرَّفْتَنا بِذلِکَ مَنْزِلَتَهُمْ فَفَرِّجْ عَنا بِحَقِّهِمْ فَرَجاً عاجِلا قَریباً کَلَمْحِ الْبَصَرِ اَوْ هُوَ اَقْرَبُ یا مُحَمَّدُ یا عَلِىُّ یا عَلِىُّ یا مُحَمَّدُ اِکْفِیانى فَاِنَّکُما کافِیانِ وَانْصُرانى فَاِنَّکُما ناصِرانِ یا مَوْلانا یا صاحِبَ الزَّمانِ الْغَوْثَ الْغَوْثَ الْغَوْثَ اَدْرِکْنى اَدْرِکْنى اَدْرِکْنى السّاعَةَ السّاعَةَ السّاعَةَ الْعَجَلَ الْعَجَلَ الْعَجَلَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطّاهِرینَ     
تاریخ انتشار: 14/7/1395 - 11:41
کد درس: 788 تعداد بازدید: 1556 تعداد نظرات کاربران: 0  

تقریرات دروس خارج فقه
حضرت آیت الله سیّد محمّد رضا مدرّسی طباطبایی یزدی (دامت برکاته)
سال تحصیلی 95-1394
جلسه‌ی هفتادم؛ یک‌‌‌‌شنبه 22/1/1395

تمسّک حضرت امام قدس سره به بعض روایات دیگر

مرحوم امام قدس سره می‌فرمایند: یک دسته دیگر از روایات در باب نکاحِ عبد وجود دارد که دلالت آن‌ها بر صحت بیع فضولی، بهتر از روایات دسته‌ی قبل است، و آن دو روایتی است که در مورد مملوکی وارد شده که احد الشریکین او را بدون إذن دیگری تزویج می‌کند.

1. روایت عبید بن زراره:

مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بِإِسْنَادِهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَبْدِ الْعَزِيزِ الْعَبْدِيِّ عَنْ عُبَيْدِ بْنِ زُرَارَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام ‏ فِي عَبْدٍ بَيْنَ رَجُلَيْنِ زَوَّجَهُ أَحَدُهُمَا وَ الْآخَرُ لَا يَعْلَمُ ثُمَّ إِنَّهُ عَلِمَ بَعْدَ ذَلِكَ أَ لَهُ أَنْ يُفَرِّقَ بَيْنَهُمَا؟ قَالَ‏: لِلَّذِي‏ لَمْ‏ يَعْلَمْ‏ وَ لَمْ يَأْذَنْ أَنْ يُفَرِّقَ بَيْنَهُمَا وَ إِنْ شَاءَ تَرَكَهُ عَلَى نِكَاحِهِ.

وَ رَوَاهُ الصَّدُوقُ بِإِسْنَادِهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوب. ‏

این روایت از لحاظ سند به خاطر عبدالعزیز العبدی که تضعیف شده ناتمام است.

زراره از امام صادق علیه السلام نقل می‌کند که از حضرت سؤال شد در مورد عبدی که مملوک دو نفر است و یکی از آن‌ها عبد را تزویج کرده و دیگری علم ندارد سپس علم پیدا می‌کند، آیا می‌تواند بین آن‌ها جدایی بیندازد [و نکاح را باطل کند؟] حضرت فرمودند: کسی که علم نداشته و إذن نداده است، می‌تواند بین آن‌ها جدایی بیندازد و اگر خواست می‌تواند آن‌ها را بر نکاحشان ترک کند.

مرحوم امام قدس سره می‌فرماید: اشکالی که بر روایات سابق وارد بود [که مورد این روایات نظیر بیع راهن است] که عاقد برای خودش عقد کرده، دیگر بر این دو روایت وارد نیست؛ چراکه عاقد عقد را برای عبد انشاء کرده و متعلّق عقد هم چیزی بوده که ملک دیگری بوده است ـ زیرا نصف عبد، ملک مالک دیگر است ـ و فقط فاقد اجازه‌ی مالک دیگر می‌باشد. پس مورد این روایت دقیقاً مانند بیع فضولی است که عقد را یکی خوانده و ربطی به مالک ندارد و متعلّق عقد هم ملک دیگری است، بنابراین اگر در این‌جا بعد از الحاق اجازه‌ی مالک دیگر، حکم به صحت عقد شود، در بحث بیع فضولی هم عقد بعد از اجازه‌ی مالک صحیح است.

نقد و بررسی استدلال مرحوم امام قدس سره

عرض می‌کنیم واقعش این است که این روایت خیلی نزدیک به بحث ماست؛ زیرا همان‌طور که بیان شد، عقد نسبت به ملک دیگری است که عاقد اختیار آن را ندارد، هم‌چنین عاقد عقد را برای خودش انجام نداده بلکه برای عبد انجام داده است، اما با این حال فرض این مسأله در باب نکاح است و در سؤال زراره بیان نشده که مشکل از چه جهت بوده آیا فقط از این جهت بوده که عاقد تصرّف در ملک غیر کرده ولو به إنشاء عقد، و هر تصرّفی در ملک غیر موجب اشکال است، یا به خاطر این است که تصرف ازدواجی کرده است. علاوه جواب امام علیه السلام که می‌فرماید: «لِلَّذِي‏ لَمْ‏ يَعْلَمْ‏ وَ لَمْ يَأْذَنْ أَنْ يُفَرِّقَ بَيْنَهُمَا وَ إِنْ شَاءَ تَرَكَهُ عَلَى نِكَاحِهِ» این احتمال را ‌که این حکم مخصوص نکاح باشد منتفی نمی‌کند و لذا روایت ظهوری در مدّعا ندارد، هرچند ظن قوی بر این مطلب وجود دارد امّا این ظن در حد اطمینان نیست که حجت باشد. بله با ادله‌ی خارجیه می‌توان حکم را به سایر موارد سرایت داد، اما از خود روایت چنین تعمیمی استفاده نمی‌شود. مضافاً به این‌که بیان کردیم سند روایت ناتمام است ...
 

براي دريافت متن کامل جلسه هفتادم  اينـجا را کليک کنيد.

Share
   لطفا دیدگاه خود را بنویسید!
*نام:
ایمیل:
*نظر:
 
   نظرات کاربران
رنگ زمینه:
         
سایز قلم: سرعت:
جهت حرکت: تنظیم حرکت:    
   حدیث هفته
پرهيز از آرزوهاى باطل
امام علی (ع): بدانيد كه آرزو، خرد را به غفلت و گمراهى مى‌كشاند و خدا را از ياد انسان مى‌برد؛ پس، آرزو را دروغين دانيد كه آرزو فريبنده است و آرزومند، فريب‌خورده.
نهج البلاغه، خطبه ۸۶
 
ورود کاربران

 

نام کاربري:
رمز عبور:
مرا به خاطر بسپار!

موجودی سبد:
 
   نظر سنجی
دیدگاه شما درباره کیفیّت تدوین و تنظیم تقریرات دروس خارج حضرت آیت الله مدرّسی یزدی دامت برکاته

عالی
خوب
متوسّط

 
   پیوندها
پایگاه‌های خبری 
وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها 
علمی، پژوهشی 
فرهنگی و اطّلاع رسانی 
برخی سایت‌های مذهبی 
روزنامه‌ها 
حوزوی 
مراکز تحقیقاتی 
مراکز و مؤسّسات 
فروشگاه‌های اینترنتی کتاب 
بازرگاني، بانک و بيمه 
موتورهای جستجوگر 
نشریّات و مجلّات 
وبلاگ‌ها 
شبکه‌های اشتراک لینک 
 
   سایر پیوندها










 
 
 
 
 
 
کليّه حقوق مادّي و معنوي اين پايگاه متعلّق به مؤسّسه علمي، پژوهشي، فرهنگي پرتو ثقلين بوده و در جهت ترويج معارف اسلامي هيچ گونه محدوديّتي
نسبت به برداشت مطالب با ذکر منبع وجود ندارد. با معرّفي اين پايگاه به ديگران در اجر معنوي آن سهيم شويد.
® Copyright © 1399 Qommpth.ir All Rights Reserved