تقریرات درس خارج فقه
حضرت آیت الله سیّد محمّد رضا مدرّسی طباطبایی یزدی (دامت برکاته)
سال تحصیلی92-1391
جلسه‌ی بيست و هفتم؛ دو‌شنبه 15/8/1391
 

بررسی اشکال سید خوئی بر کلام محقق ایروانی قدس سرهما

سید خوئی بر خلاف محقق ایروانی قدس سرهما فرمود در صورت شک در رضایت مالک، اخذ آن مال از ید جائر به نیت رد به مالک جایز است و مطالبی را که محقق ایروانی در ردّ تمسک به قاعده‌ی احسان در صورت شک بیان فرمود، پاسخ داد.

از جمله مطالبی که سید خوئی قدس سره فرمود این بود که روایت «لَا يَحِلُ‏ دَمُ‏ امْرِئٍ‏ مُسْلِمٍ‏ وَ لَا مَالُهُ إِلَّا بِطِيبَةِ نَفْسِهِ» و «حرمة مال المسلم کحرمة دمه» بیان می‌کند تصرفاتی که عائد به غیر مالک است، جایز نیست و نظری به تصرفات عائد به مالک و در راستای منافع مالک ندارد.

این کلام، کلام متینی است هرچند بهتر است این‌طور تعبیر کنیم که این روایت هر تصرفی را که مزاحم ملک و نظر مالک باشد شامل می‌شود و بیان می‌کند ممنوع است؛ مگر تصرفی که صد درصد به نفع مالک باشد که روایت شامل آن نمی‌شود؛ مثلاً دیواری که در حال خراب شدن است، اگر کسی جلوی خراب شدن آن را بگیرد و آن را تعمیر کند، متفاهم عرفی از این روایت آن نیست که چنین تصرفاتی که جز عناء و رنج برای متصرف ندارد و منفعت آن برای مالک است، مشمول روایت بوده و حرام باشد، کما این‌که فقره‌ی «لَا يَحِلُ‏ دَمُ‏ امْرِئٍ‏ مُسْلِمٍ‏» هم شامل جایی نمی‌شود که مثلاً به جهت احتیاج مبرم به تزریق خون ـ به خاطر سانحه ـ لازم است مقداری از خونش برای تشخیص گروه خونی کشیده شود ...
 

براي دريافت متن کامل جلسه بیست و هفتم اينجا را کليک کنيد.