پايگاه اطّلاع رساني مؤسّسه علمي، پژوهشي، فرهنگي پرتو ثقلين | qommpth.ir
     
 
فارسي | العربيه | اردو 
 
   
  •  
  • 29 دي 1399
  • 2021 Jan 18
 
 
   ویژه ها




 
   اوقات شرعي
 
   آمار پایگاه
امروز: 573
دیروز: 1181
ماه جاری: 57623
امسال: 709084
کل: 3181265
 
**به پایگاه اطّلاع رسانی مؤسّسه علمي، پژوهشي، فرهنگي پرتو ثقلين (پایگاه انعکاس و انتشار کامل اخبار و آثار حضرت آيت الله سيّد محمّد رضا مدرّسي طباطبايي يزدي دامت برکاته) خوش آمدید.**    بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ اِلهى عَظُمَ الْبَلاَّءُ وَبَرِحَ الْخَفاَّءُ وَانْکَشَفَ الْغِطاَّءُ وَانْقَطَعَ الرَّجاَّءُ وَضاقَتِ الاْرْضُ وَمُنِعَتِ السَّماَّءُ واَنْتَ الْمُسْتَعانُ وَاِلَیْکَ الْمُشْتَکى وَعَلَیْکَ الْمُعَوَّلُ فِى الشِّدَّةِ وَالرَّخاَّءِ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ اُولِى الاْمْرِ الَّذینَ فَرَضْتَ عَلَیْنا طاعَتَهُمْ وَعَرَّفْتَنا بِذلِکَ مَنْزِلَتَهُمْ فَفَرِّجْ عَنا بِحَقِّهِمْ فَرَجاً عاجِلا قَریباً کَلَمْحِ الْبَصَرِ اَوْ هُوَ اَقْرَبُ یا مُحَمَّدُ یا عَلِىُّ یا عَلِىُّ یا مُحَمَّدُ اِکْفِیانى فَاِنَّکُما کافِیانِ وَانْصُرانى فَاِنَّکُما ناصِرانِ یا مَوْلانا یا صاحِبَ الزَّمانِ الْغَوْثَ الْغَوْثَ الْغَوْثَ اَدْرِکْنى اَدْرِکْنى اَدْرِکْنى السّاعَةَ السّاعَةَ السّاعَةَ الْعَجَلَ الْعَجَلَ الْعَجَلَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطّاهِرینَ     
تاریخ انتشار: 6/7/1394 - 21:36
کد درس: 686 تعداد بازدید: 2423 تعداد نظرات کاربران: 0  

تقریرات دروس خارج فقه
حضرت آیت الله سیّد محمّد رضا مدرّسی طباطبایی یزدی (دامت برکاته)
سال تحصیلی 95-1394
جلسه‌ی سوم؛ سه‌‌شنبه 24/6/1394

2. صحیحه‌ی هشام بن سالم:

مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مَنْصُورٍ عَنْ هِشَامٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السّلام قَالَ: انْقِطَاعُ يُتْمِ‏ الْيَتِيمِ‏ بِالاحْتِلَامِ وَ هُوَ أَشُدُّهُ وَ إِنِ احْتَلَمَ وَ لَمْ يُؤْنَسْ مِنْهُ رُشْدُهُ وَ كَانَ سَفِيهاً أَوْ ضَعِيفاً فَلْيُمْسِكْ عَنْهُ وَلِيُّهُ مَالَهُ.

وَ رَوَاهُ الصَّدُوقُ بِإِسْنَادِهِ عَنْ مَنْصُورِ بْنِ حَازِمٍ عَنْ هِشَامٍ‏ مِثْلَهُ.

مرحوم کلینی این روایت را از استاد خود محمد بن یحیی العطار القمی ثقه نقل می‌کند. احمد بن محمد بن عیسی هم جلیل القدر و ثقه است. مراد از محمد بن عیسی هم یا پدر احمد بن محمد است که می‌توان گفت ثقه است و شاید هم محمد بن عیسی بن عبید یقطینی باشد که به نظر ما ایشان هم ثقه است. منصور هم مشترک بین چند نفر است امّا در این‌جا به تصریح جناب صدوق، مراد منصور بن حازم ثقه است. هشام بن سالم هم ثقه است. بنابراین سند روایت تمام می‌باشد.

هشام بن سالم از امام صادق علیه السّلام نقل می‌کند که فرمودند: انقطاع یُتم یتیم به احتلام است که همان «أَشُدّ» اوست. و اگر یتیم محتلم شود و استیناس رشد از او نشود و سفیه یا ضعیف باشد، باید ولیّش مال او را امساک و نگه‌داری کند [یعنی نباید اموال را تحویل او بدهد].

دلالت این روایت واضح است و بیان می‌کند که احتلام یا همان بلوغ نکاح، شرط لازم برای جواز دفع مال به یتیم است امّا شرط کافی نمی‌باشد و استیناس رشد هم شرط است؛ چراکه حضرت تصریح می‌فرمایند اگر یتیم به حد احتلام رسید امّا استیناس رشد از او نشد، ولیّش نباید مال را تحویل او دهد (فَلْيُمْسِكْ عَنْهُ وَلِيُّهُ مَالَهُ). پس جواز دفع مال به صبیّ و یتیم، دو شرط دارد؛ یکی بلوغ نکاح و دیگری استیناس رشد.

3. صحیحه‌ی ابی الحسین الخادم:

وَ [مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْن‏] فِي الْخِصَالِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ سَعْدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ أَبِي نَصْرٍ عَنْ أَبِي الْحُسَيْنِ الْخَادِمِ بَيَّاعِ اللُّؤْلُؤِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السّلام قَالَ: سَأَلَهُ أَبِي وَ أَنَا حَاضِرٌ عَنِ الْيَتِيمِ مَتَى‏ يَجُوزُ أَمْرُهُ؟‏ قَالَ: حَتَّى يَبْلُغَ أَشُدَّهُ قَالَ: وَ مَا أَشُدُّهُ؟ قَالَ: احْتِلَامُهُ قَالَ قُلْتُ: قَدْ يَكُونُ الْغُلَامُ ابْنَ ثَمَانَ عَشْرَةَ سَنَةً أَوْ أَقَلَّ أَوْ أَكْثَرَ وَ لَمْ يَحْتَلِمْ قَالَ: إِذَا بَلَغَ وَ كُتِبَ عَلَيْهِ الشَّيْ‏ءُ جَازَ أَمْرُهُ إِلَّا أَنْ يَكُونَ سَفِيهاً أَوْ ضَعِيفاً.

این روایت از لحاظ سند تمام است و مراد از «ابوالحسین الخادم بیاع اللؤلؤ» همان آدم بن متوکل است که ثقه می‌باشد.

ابوالحسین الخادم می‌گوید پدرم از امام صادق علیه السّلام سؤال کرد و من حاضر بودم که یتیم چه موقع امرش جایز و نافذ است؟ حضرت فرمودند: تا زمانی که به حدّ أشُدّ برسد. عرض کرد: «أشد» یتیم چیست؟ فرمودند: احتلام است. ابوالحسین الخادم می‌گوید عرض کردم: گاهی پسر هجده سال یا کمتر یا بیشتر است در حالی که محتلم نمی‌شود. فرمودند: هرگاه بالغ شود و گناه و ثواب او نوشته شود، امرش (خرید، فروش و ..) جایز است مگر این‌که سفیه یا ضعیف باشد.

این روایت هم ابتدا شرط بلوغ را ذکر می‌کند و می‌فرماید هرگاه یتیم بالغ شد، امرش نافذ است (إِذَا بَلَغَ وَ كُتِبَ عَلَيْهِ الشَّيْ‏ءُ جَازَ أَمْرُهُ) که مفهوم آن این است اگر بالغ نشود امرش نافذ نیست، و ما هرچند مفهوم شرط را علی الاطلاق نپذیرفتیم، امّا اگر جمله‌ی شرطیه در مقام تحدید باشد مانند ما نحن فیه، حتماً مفهوم دارد. سپس حضرت در ادامه شرط دوم را [که همان استیناس رشد باشد] با عبارت «إِلَّا أَنْ يَكُونَ سَفِيهاً أَوْ ضَعِيفاً» ذکر می‌کند.

4. موثقه‌ی عبدالله بن سنان:

وَ عَنْهُ [مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بِإِسْنَادِهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ فَضَّال‏] عَنْ مُحَمَّدٍ وَ أَحْمَدَ ابْنَيِ الْحَسَنِ عَنْ أَبِيهِمَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عُمَرَ الْحَلَبِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السّلام قَالَ: سَأَلَهُ أَبِي وَ أَنَا حَاضِرٌ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ‏ ‏ حَتَّى إِذا بَلَغَ أَشُدَّهُ قَالَ‏: الِاحْتِلَامُ‏ قَالَ فَقَالَ: يَحْتَلِمُ فِي سِتَّ عَشْرَةَ وَ سَبْعَ عَشْرَةَ سَنَةً وَ نَحْوِهَا فَقَالَ: لَا إِذَا أَتَتْ عَلَيْهِ ثَلَاثَ عَشْرَةَ سَنَةً كُتِبَتْ لَهُ الْحَسَنَاتُ وَ كُتِبَتْ عَلَيْهِ السَّيِّئَاتُ وَ جَازَ أَمْرُهُ إِلَّا أَنْ يَكُونَ سَفِيهاً أَوْ ضَعِيفاً فَقَالَ وَ مَا السَّفِيهُ؟ فَقَالَ: الَّذِي يَشْتَرِي الدِّرْهَمَ بِأَضْعَافِهِ قَالَ وَ مَا الضَّعِيفُ؟ قَالَ: الْأَبْلَهُ.

[این روایت از لحاظ سند موثقه می‌باشد.]

عبدالله بن سنان نقل می‌کند که من حاضر بودم و پدرم از امام صادق علیه السّلام درباره‌ی قول خداوند متعال (حَتَّى إِذا بَلَغَ أَشُدَّهُ) سؤال کرد. حضرت فرمودند: مراد احتلام است. پدرم عرض کرد: [اگر] در شانزده یا هفده سالگی و نحو آن محتلم شود چه؟ حضرت فرمودند: نه، هرگاه سیزده ساله شد، حسنات و سیئات بر او نوشته می‌شود و امرش نافذ است مگر این‌که سفیه یا ضعیف باشد. پدرم پرسید: سفیه کیست؟ فرمودند: کسی که درهم را به چند برابر ارزشش می‌خرد. عرض کرد: ضعیف کیست؟ فرمودند: ابله.

از این روایات و روایات متعدد دیگری که در این زمینه وجود دارد ـ که إن شاء الله آن‌ها را در ضمن صور دیگر عرض می‌کنیم ـ استفاده می‌شود که معاملات صبیّ به نحو اوّل؛ یعنی در صورتی که صبیّ مستقلاً و بدون إذن یا وکالت از ولیّ معامله کند، باطل می‌باشد؛ چراکه نفوذ امر صبی دو شرط دارد؛ یکی بلوغ و دیگری رشد. بنابراین حتّی اگر صبیّ رشید شده باشد، معاملات او قبل از بلوغ باطل است ...
 

براي دريافت متن کامل جلسه نودم  اينـجا را کليک کنيد.

Share
   لطفا دیدگاه خود را بنویسید!
*نام:
ایمیل:
*نظر:
 
   نظرات کاربران
رنگ زمینه:
         
سایز قلم: سرعت:
جهت حرکت: تنظیم حرکت:    
   حدیث هفته
پرهيز از آرزوهاى باطل
امام علی (ع): بدانيد كه آرزو، خرد را به غفلت و گمراهى مى‌كشاند و خدا را از ياد انسان مى‌برد؛ پس، آرزو را دروغين دانيد كه آرزو فريبنده است و آرزومند، فريب‌خورده.
نهج البلاغه، خطبه ۸۶
 
ورود کاربران

 

نام کاربري:
رمز عبور:
مرا به خاطر بسپار!

موجودی سبد:
 
   نظر سنجی
دیدگاه شما درباره کیفیّت تدوین و تنظیم تقریرات دروس خارج حضرت آیت الله مدرّسی یزدی دامت برکاته

عالی
خوب
متوسّط

 
   پیوندها
پایگاه‌های خبری 
وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها 
علمی، پژوهشی 
فرهنگی و اطّلاع رسانی 
برخی سایت‌های مذهبی 
روزنامه‌ها 
حوزوی 
مراکز تحقیقاتی 
مراکز و مؤسّسات 
فروشگاه‌های اینترنتی کتاب 
بازرگاني، بانک و بيمه 
موتورهای جستجوگر 
نشریّات و مجلّات 
وبلاگ‌ها 
شبکه‌های اشتراک لینک 
 
   سایر پیوندها










 
 
 
 
 
 
کليّه حقوق مادّي و معنوي اين پايگاه متعلّق به مؤسّسه علمي، پژوهشي، فرهنگي پرتو ثقلين بوده و در جهت ترويج معارف اسلامي هيچ گونه محدوديّتي
نسبت به برداشت مطالب با ذکر منبع وجود ندارد. با معرّفي اين پايگاه به ديگران در اجر معنوي آن سهيم شويد.
® Copyright © 1399 Qommpth.ir All Rights Reserved