تقریرات درس خارج اصول
حضرت آیت اللّه سیّد محمّدرضا مدرّسی طباطبایی یزدی دامت برکاته
دورهی دوم ـ سال نهم ـ سال تحصیلی 92ـ 91
جلسه 19 ـ دوشنبه 24/7/91
نقد و بررسی کلام سید خویی و اشکال آن
حقیقت آن است مثالی که سید خویی رحمه الله ذکر کردند و تبدیلی که در کلام مستشکل بیان شد، هیچکدام صحیح نیست؛ زیرا مثال سید خویی آن بود که گلهای گوسفند وجود دارد که پنج گوسفند غصبی در آن وجود دارد و در خصوص گوسفندان سفید نیز علم وجود دارد که پنج گوسفند غصبی در بین آنهاست و این به معنای آن است که در غیر گوسفندان سفید علم به غصبی بودن گوسفندان نداریم و چنین فرضی با مفروضات مسئلهی ما سازگار نیست؛ به دلیل آنکه همانطور که علم وجود دارد که در امارات معتبره، تعدادی امارهی مطابق واقع وجود دارد، علم وجود دارد که در امارات غیر معتبره نیز تعدادی مطابق واقع وجود دارد و این متفاوت است با اینکه گفته شود امارات غیر معتبره به منزلهی گوسفندان سیاه است.
همچنین نمیتوان گفت مثال ما نحن فیه مانند گلهی گوسفندی است که علم داریم در گوسفندان سفید تعدادی گوسفند غصبی وجود دارد و در گوسفندان سیاه نیز تعدادی گوسفند غصبی وجود دارد، لذا کلام مستشکل که چنین تشبیهی انجام دادند نیز صحیح نیست؛ به دلیل آنکه هیچوقت احتمال انطباق گوسفند سیاه و سفید وجود ندارد و این دو قطعاً متباین هستند؛ زیرا سفید و سیاه با هم جمع نمیشوند، در حالی که در ما نحن فیه دایرهی امارات غیر معتبره (از حیث معلوم بالاجمال) میتواند بر دایرهی امارات معتبره منطبق باشد.
بنابراین تشبیهات مذکور در کلام سید خویی و کلام مستشکل، نسبت به مسئلهی ما نحن فیه صحیح نمیباشند. ما نحن فیه علم اجمالی ویژهای است که احتمال انطباق در آن میرود کما اینکه احتمال تباین آن نیز میرود. بنابراین باید اصل مطلب بررسی شود ...
براي دريافت متن کامل جلسه نوزدهم اينجا را کليک کنيد.