تقریرات درس خارج اصول
حضرت آیت اللّه سیّد محمّدرضا مدرّسی طباطبایی یزدی دامت برکاته
دوره‌ی دوم ـ سال نهم ـ سال تحصیلی 92ـ 91
جلسه 54 ـ دوشنبه 9/11/91
همان‌گونه که مرحوم آخوند رحمه الله در شبهات بدویه معتقد شدند که اگر شارع در همه‌ی موارد شک، احتیاط را واجب کند خلاف مصلحت تسهیل خواهد شد و شارع نمی‌خواهد همیشه علاوه بر کلفت و زحمتی که از ناحیه‌ی تکلیف بر عهده‌ی مکلّفین گذاشته می‌شود کلفت زیاده‌ای به‌خاطر احراز امتثال آن نهاده شود (هر چند در برخی موارد، ملاک حکم آنقدر قوی است که اقتضای این اضافه را دارد) بدین جهت شارع برائت ظاهریه را جعل می‌کند، در مورد اطراف علم إجمالی نیز می‌توان گفت از آنجا که نسبت به هر طرف، شک وجود دارد پس موضوع حکم ظاهری وجود دارد لهذا شارع می‌تواند جعل برائت در هر دو طرف کند تا کلفت اضافه بر عهده‌ی مکلّف گذاشته نشود و تکلیف واقعی بر عهده‌ی مکلّفین گذاشته شود. در مثال إنائین مشتبهین اگر اشتباه وجود نداشته باشد کلفت و زحمتی که بر عهده‌ی مکلّف نهاده می‌شد إجتناب از جنس واقعی بود که یک فرد خاص است مثلاً إناء غربی. با مشتبه شدن این فرد شارع می‌تواند جعل برائت کند حتی در دو طرف تا مصلحت تسهیل فوت نشود، بنابراین جعل برائت نسبت به هر دو طرف مستلزم تناقض نیست ...
براي دريافت متن کامل جلسه پنجاه و چهارم اينـجا را کليک کنيد.